Szacunek do banknotów to w wybranych krajach obowiązek, a ich znieważenie może się zakończyć nawet w więzieniu. W niektórych zakątkach świata funkcjonują dwie wersje waluty – warto wiedzieć, jak je rozpoznać, by nie zostać oszukanym. Kłopoty mogą też sprawiać dolary – które z nich najlepiej zabierać ze sobą w podróż? Poznaj wybrane ciekawostki i interesujące fakty o walutach świata.
Wybierasz się w zagraniczną podróż. Teoretycznie wystarczy, że wymienisz odpowiednią walutę, a jeżeli nie możesz jej zakupić w Polsce, to najlepszym wyjściem z sytuacji będzie zabranie ze sobą dolarów lub euro. Nie we wszystkich sytuacjach to jednak koniec trudności, dlatego przed wyjazdem warto dokładnie sprawdzić, co w związku z walutą może nas spotkać na miejscu.
Dwie waluty Kuby
Na Kubie płaci się w peso kubańskich. W rzeczywistości jednak w obiegu znajdują się dwie różne waluty o zupełnie innej wartości. Warto o tym pamiętać, wybierając się na egzotyczną wycieczkę do tego kraju.
Będąc na miejscu, możemy się spotkać ze standardowym peso kubańskim CUP (peso cubano) oraz peso wymienialnym CUC (peso convertible). Pierwsza jest zdecydowanie słabsza od drugiej i służy do zakupu przede wszystkim podstawowych dóbr. Posługują się nią głównie lokalni mieszkańcy. Turyści znacznie częściej spotykają się natomiast z CUC. Walutą tą płaci się za dobra i usługi określane przez niektórych jako luksusowe – nocleg, jedzenie w restauracjach, atrakcje turystyczne itp.
Wartość CUC, czyli peso wymienialnego, oscyluje zazwyczaj wokół jednego dolara amerykańskiego. Z kolei CUP jest warte około 1/25 tej kwoty. Różnica jest zatem znacząca! Jeżeli nie nauczymy się rozróżniać jednej waluty od drugiej, nieuczciwy sprzedawca może spróbować nas oszukać i zamiast CUC wydać nam CUP o znacznie mniejszej wartości.
Jak odróżnić jedną walutę od drugiej? Banknoty CUP są zazwyczaj o wiele bardziej zniszczone, a w wielu przypadkach także jednokolorowe. Najważniejszym wyróżnikiem jest jednak fakt, że widnieją na nich wizerunki ludzi uchodzących za bohaterów narodowych. Podobnie jest zresztą z monetami. Na banknotach i monetach CUC, czyli tych bardziej wartościowych, widnieją natomiast rysunki przedstawiające pomniki.
Planując wycieczkę na Kubę warto pamiętać, że w niemal wszystkich miejscach zapłacimy w CUC, a CUP przyjmowane jest wyłącznie u wybranych sprzedawców. Wymieniając walutę, warto skupić się zatem przede wszystkim na CUC, choć kilka CUP w zanadrzu również się przyda – na mniejsze wydatki. Lokalni sprzedawcy bardzo sprawnie radzą sobie również z przeliczaniem jednej waluty na drugą.
Tych banknotów lepiej nie gnieć
Szacunek do pieniędzy zakorzeniony jest w wielu kulturach. Niekiedy jednak zdarzy nam się pognieść banknoty, szczególnie jeśli przechowujemy je w warunkach bojowych, np. w ukrytej kieszeni spodni podczas długiego wyjazdu. O ile w większości krajów na świecie jest to akceptowalne, tak w niektórych może stanowić problem.
Niektórzy sprzedawcy niechętnie przyjmują pieniądze, które są w jakiś sposób uszkodzone – są pogniecione, poplamione czy częściowo podarte. Niekiedy mogą nam odmówić przyjęcia takich banknotów lub – podczas wymiany walut – zaoferować gorszy kurs.
Skrajnym przypadkiem jest Tajlandia, gdzie na wszystkich banknotach widnieje podobizna króla. Jego wizerunek jest ściśle chroniony. Jakakolwiek forma zniesławienia może się zakończyć przykrymi konsekwencjami. Dotyczy to również pieniędzy. Za formę obrazy króla może zostać uznane porwanie banknotu czy jego przydepnięcie na ziemi. Za takie „przewinienia” możemy nawet trafić do więzienia.
Nie każdy dolar dolarowi równy
Przygotowując się na wyjazd do bardziej egzotycznych krajów, nie wymieniamy pieniędzy bezpośrednio na walutę tego państwa, gdyż jest ona w Polsce trudno dostępna. Zamiast tego dobrym pomysłem jest zakup dolarów, które na miejscu wymienimy na lokalną walutę. W wielu obiektach turystycznych można nimi także płacić bez przewalutowania.
Decydując się na taki krok, warto jednak sprawdzić, jakie banknoty dolarowe posiadamy. O ile w Stanach Zjednoczonych akceptowane są wszystkie ich wersje, tak w wielu miejscach na świecie przyjmowane są wyłącznie te wyprodukowane po 2013 roku.
Jak je rozróżnić? Nowsze banknoty zawierają zdecydowanie większy wizerunek prezydentów Stanów Zjednoczonych. Charakteryzują się również odświeżoną kolorystyką. Starsze są natomiast bardziej zielone, a wizerunki znanych osobistości znacznie mniejsze.
W niektórych krajach m.in. w Tajlandii, Maroku czy Kirgistanie, możemy spotkać się z odmową przyjęcia starszych wersji banknotów, przez co na miejscu mogą okazać się bezużyteczne. Z tego względu podczas wymiany zawsze powinniśmy żądać nowszych banknotów.
Plastik przyszłością banknotów?
Od wielu lat banknoty produkowane są z bliżej nieokreślonych mieszanek przypominających papier. Zazwyczaj składają się one ze ścieru drzewnego, celulozy i surowca włóknistego, którym może być np. bawełna.
Stosunkowo nowym trendem jest natomiast produkcja banknotów plastikowych. Wytworzone z polimeru pieniądze cechują się wyższą żywotnością. Mogą z powodzeniem pozostawać w obiegu nawet przez kilkanaście lat. Cechują się przede wszystkim większą odpornością na uszkodzenia mechaniczne i plamy.
Pierwszym krajem, w którym zaczęto emisję plastikowych pieniędzy, była Australia. Polimerowe banknoty znajdują się tam w obiegu od 1990 roku. Dziś takie rozwiązanie jest obecne w wielu innych krajach – Nowej Zelandii, na Bermudach, w Papui-Nowej Gwinei, Rumunii, Sri Lance, Wietnamie, a częściowo także w Wielkiej Brytanii, Meksyku czy Singapurze.
Od czego pochodzą nazwy popularnych walut?
Mało kto wie, że nazwa najpopularniejszej waluty na świecie – dolara, narodziła się w Czechach. To właśnie na terenie czeskiego Sankt Joachimsthal zaczęto bić Joachimsthaler Guldeny, które ze względu na zbyt długą nazwę, szybko przemianowano na Thalery, czyli talary. A angielską nazwą monety został oczywiście dolar.
Ciekawą etymologię ma również nazwa rosyjskiego rubla. Wzięła się ona od słowa rubit, które w wolnym tłumaczeniu oznacza „rąbać”, „rozdzielać”. Początkowo bowiem rubel oznaczał jedną z części, na jakie można było podzielić srebrną grzywnę.
Kostaryka natomiast nazwę swojego colóna zawdzięcza nikomu innemu jak Krzysztofowi Kolumbowi. Colón to po hiszpańsku bowiem Kolumb.
Największa moneta na świecie
Monety w krajach na całym świecie mają różne formy. Zazwyczaj są okrągłe, niekiedy mają otwór w środku, a rzadziej przybierają także kształt sześcio- czy ośmiokątów. W australijskim Perth znajdziemy jednak monetę jedyną w swoim rodzaju.
Mowa o bilonie o nominale miliona dolarów australijskich. Imponuje nie tylko ta wartość. Mierzy 80 centymetrów średnicy i aż 12 centymetrów grubości, a jej waga wynosi tonę! Moneta powstawała przez 18 miesięcy i została stworzona w celu potwierdzenia wysokiego statusu mennicy w Perth.
Olbrzymie rozmiary sprawiają, że moneta ustanowiła aż trzy rekordy Guinnessa. Jest to największa, najcięższa i najbardziej wartościowa moneta na świecie. Warto zaznaczyć, że jej wartość zdecydowanie przewyższa symboliczny, milionowy nominał. W rzeczywistości kruszce, z których została wykonana, są warte nawet 53 mln dolarów australijskich.
Banknoty tak małe, że nazywa się je papierową monetą
W Księdze Rekordów Guinnessa znajdziemy też wpis o najmniejszym banknocie. To 10 bani, które funkcjonuje w Rumunii od 1917 roku. Jego wymiary to zaledwie 2,75 x 3,8 centymetra, czyli porównywalnie do typowego znaczka pocztowego. Z tego względu w mowie potocznej jest on często nazywany papierową monetą.