Nawet gdy czujesz się znakomicie, uprawiasz sport i zdrowo się odżywiasz, nie unikaj lekarzy i badań kontrolnych. Takie ryzyko z reguły się nie opłaca.
Sprawdź, jakie testy medyczne warto wykonać po przekroczeniu 40. roku życia, by spać spokojniej, albo stłamsić rozwijającą się chorobę, zanim stanie się naprawdę groźna.
Profilaktyka, czyli zapobieganie chorobom, stanowi wyśmienity sposób, by oszczędzić sobie oraz swoim bliskim zmartwień, ale także i wydatków. Tymczasem szpitale pełne są pacjentów z bardzo poważnymi dolegliwościami, którzy zbyt długo zwlekali z przeprowadzeniem badań kontrolnych. A przecież wyniki takich badań mogły o wiele wcześniej zaalarmować lekarzy i samego pacjenta, że dzieje się coś złego. W porę podjęte środki zaradcze mogłyby z kolei sprawić, że chorobę dałoby się zwalczyć w jej wczesnym stadium.
Przychodzi facet do lekarza…
Do gabinetów lekarskich mężczyźni wybierają się najczęściej dopiero wtedy, gdy już naprawdę muszą. Wielu z nich broni się przed tym niemal do ostatnich sił. Gdy wreszcie sytuacja robi się podbramkowa, dodatkowo zobligowani przez swoje partnerki, żony, dzieci lub rodziców, decydują się na kontakt z lekarzem.
Potwierdzają to zresztą badania ankietowe kliniki z Cleveland. 72 procent respondentów przyznało w nich, że woli wziąć na swoje barki choćby najbardziej nielubiane prace domowe, niż dać się przebadać. 65 procent potwierdziło z kolei, że unika lekarza dopóty, dopóki się da. 37 procent przepytanych wyjawiło, że zatajali swoje dolegliwości w obawie przed złowieszczą diagnozą.
Dzieje się tak, ponieważ okazywanie słabości nie wpisuje się w męską naturę. Testosteron złudnie podpowiada mężczyźnie, że nie wypada chorować, bo jest na to zbyt zajęty i mierzy się w życiu z poważniejszymi wyzwaniami.
Na szczęście coraz więcej panów zrywa z tym stereotypem. Społeczne kampanie medialne promują inny wizerunek – dojrzałego, odpowiedzialnego i świadomego zagrożeń faceta, który regularnie się bada. Wypada tylko brać przykład. Nie trzeba zwlekać z tym do określonego wieku, ale ukończenie 40 lat można potraktować jako pretekst do przeprowadzenia serii testów medycznych.
Jak się za to zabrać? Na początek wystarczy rozmowa z lekarzem rodzinnym i prośba o skierowania. Później laboratoria na podstawie pobranych próbek krwi i moczu oraz specjaliści po wykonaniu badań określą stan naszego zdrowia.
Rak, który atakuje poniżej pasa
Latami może rozwijać się niemal bezobjawowo. Kiedy jednak już zaatakuje swojego nosiciela, bywa śmiertelnie groźny. Chodzi o raka prostaty, innymi słowy, gruczołu krokowego. Gruczoł ów zaczyna się rozrastać u niemal wszystkich mężczyzn po przekroczeniu 30. roku życia. Nadmierny rozrost utrudnia oddawanie moczu, ale właśnie tak mogą też wyglądać początkowe objawy raka prostaty.
W zaawansowanej postaci nowotwór ten sprawia nieporównywalnie bardziej dotkliwe problemy, z przerzutami na inne narządy włącznie. Lepiej przez to wszystko nie przechodzić. Dlatego po czterdziestce warto poddać się wnikliwym (nomen omen) badaniom oraz wykonać USG prostaty.
Raz w roku można również zdecydować się na test (marker nowotworowy potocznie zwany markerem rakowym) PSA (Prostate Specific Antigen), czyli badanie krwi określające stężenie antygenu sterczowego PSA.
Ale uwaga! Wyniki tego testu nie są jednoznaczne, dają jedynie podstawy do podjęcia kolejnych badań.
Ile krwinek we krwi
Morfologia pomaga ocenić stan naszego zdrowia w co najmniej kilku aspektach. Badanie wskazuje m.in. poziom białych i czerwonych krwinek.
Nadmiar czerwonych krwinek (RBC) może wskazywać m.in. na zwłóknienie płuc. Z kolei niedobór sygnalizuje białaczkę, chorobę nerek, lub anemię.
Białe krwinki (WBC) przekraczające normę mogą wskazywać na silny stan zapalny, zakażenie i białaczkę. Wskaźnik poniżej normy sugeruje z kolei chorobę wieńcową, szpiku kostnego, wątroby bądź śledziony.
Morfologia pozwala również określić poziom hemoglobiny, czyli białka w krwinkach czerwonych, które transportuje tlen z płuc do mięśni. Zbyt niski poziom hemoglobiny może wskazywać na niedokrwistość, niedobory istotnych witamin, gruźlicę, stany zapalne, choroby nerek, anemię. Natomiast przekroczone normy mogą być symptomem m.in. niedotlenienia, odwodnienia, nadkrwistości.
Serce nie sługa
Najważniejszy organ każdego człowieka stanowi także najczęstszą przyczynę zgonów dorosłych Polaków. Dlatego o serce powinniśmy dbać, nie zwlekając z tym do czterdziestki.
Papierosy, brak ruchu, alkohol, smażone, tłuste potrawy, nadwaga, stres – trybu życia z takim zestawem wrogów serce często nie wytrzymuje. ABC zdrowia podpowiada, by ograniczyć w diecie m.in. sól i cukier, a tłuszcze zwierzęce zastąpić roślinnymi, dbać o spożywanie posiłków bogatych w błonnik oraz pierwiastki: magnez, potas i wapń, regularnie ćwiczyć – np. jeździć na rowerze, uprawiać nordic walking.
Elektrokardiografia (EKG) także należy do sposobów dbania o centralny narząd. O ile nie wykonujemy EKG regularnie, np. przy okazji badań okresowych, o tyle po przekroczeniu przez próg 40. urodzin warto wpisać ten zabieg diagnostyczny na listę spraw do zrealizowania, by wiedzieć, jak pracuje i w jakim stanie znajduje się nasze serce.
Lista jest o wiele dłuższa
Morfologia, badania prostaty i serca nie wyczerpują rzecz jasna zestawienia zalecanego dla czterdziestolatka.
Kontrola ciśnienia tętniczego krwi można wykonać nawet samodzielnie za pomocą ciśnieniomierza, który można kupić w niemal każdej aptece. Taki pomiar określa, czy dolega nam nadciśnienie, przypadłość co trzeciego dorosłego Polaka. Nieleczona choroba może prowadzić do: wadliwej pracy nerek, obrzęków kończyn, psuć wzrok czy utrudniać poruszanie się.
Prześwietlenie płuc (RTG) może ostrzec nas przed rozwijającym się w nich nowotworem oraz chorobami: gruźlicą, rozedmą czy pylicą. Płuca nie są unerwione, dlatego nie alarmują nas bólem o niebezpieczeństwach, które – w porę wykryte – dają się zdusić w zarodku.
Badanie moczu to kolejna pozycja z listy testów zalecanych dla panów po czterdziestce. Wyniki pozwalają bowiem wykryć, jak funkcjonują nerki i przewody moczowe zagrożone nowotworami, kamicą i zakażeniami.
Jeżeli nadspodziewanie często czujesz łaknienie i pragnienie, permanentną senność i osłabienie, przyspieszone bicie serca, może to sygnalizować niewłaściwy poziom glukozy we krwi. Badanie, które regularnie przechodzą osoby chore na cukrzycę, wpisuje się również w katalog profilaktycznych testów dojrzałych mężczyzn.
Polisa na wszelki wypadek
Rozmowy czy też rozważania o ubezpieczeniu na życie niektórych z nas wprawiają w zakłopotanie. Sporo w nich zapisów o świadczeniach na wypadek śmierci ubezpieczonego. To jednak temat, którego podobnie jak badań okresowych lepiej nie unikać. Rzetelna i chłodna kalkulacja pomoże nam rozstrzygnąć, czy warto zainwestować w taką polisę.
Podstawowa zasada w tej kwestii mówi, że o ile utrzymujesz finansowo np. dzieci, żonę czy rodziców, o tyle ubezpieczenie na życie wydaje się jak najbardziej zasadne. Dzięki temu możesz materialnie zabezpieczyć swoich bliskich (przynajmniej przez pewien okres) na wypadek, gdyby nie mogli oni już liczyć na twoje zarobki.
Polisa na życie to umowa pomiędzy klientem a firmą ubezpieczeniową. Ubezpieczony zobowiązuje się do regularnych wpłat, najczęściej co miesiąc, na konto ubezpieczającego. Wskazuje też osobą uposażoną lub uposażonych. Z kolei powinność ubezpieczającego polega na wypłacie odszkodowania w określonej w umowie kwocie na wypadek śmierci ubezpieczonego.
Rozbudowane formy polis dotyczą jednak nie tylko skrajnej sytuacji. Na odszkodowanie można liczyć także w razie poważnej choroby, trwałego uszczerbku na zdrowiu, długotrwałego leczenia itd.
Co, jeśli po wielu latach obowiązywania polisy, gdy już nikt nie będzie polegał na naszych zarobkach, nasunie się wątpliwość, że nie opłacało się co miesiąc płacić składek? Wtedy będzie można sobie odpowiedzieć np. tak: OK, towarzystwo ubezpieczeniowe wygrało na tej umowie pieniądze, ale przecież my wygraliśmy znacznie więcej – długie życie z poczuciem odpowiedzialności i troski o naszych najbliższych.