Indeks Złotego Cinkciarz.pl Raport wrzesień 2015. Część 2

Po wzroście w lipcu także sierpień przyniósł umocnienie złotego. Konkurencyjność cenowa polskiego eksportu uległa pogorszeniu prawie na wszystkich rynkach. Z powodu silnej przeceny rubla znaczny wzrost zanotował indeks CEE.

Szczegółowy opis indeksów

W sierpniu nominalny Indeks Cinkciarz.pl MAJ_33 był wyższy o 2.9 proc. w stosunku do poprzedniego roku. Sytuacja uległa pogorszeniu wobec ostatniego miesiąca, kiedy było to 0.9 proc.

Indeks realny pokazał niewielkie pogorszenie konkurencyjności cenowej. W sierpniu indeks uwzględniający różnice w inflacji był wyższy o 0.1 proc. w stosunku do poprzedniego roku wobec minus 2.2 proc. miesiąc wcześniej.

Złoty od 2012 r. pozostaje w trendzie wzrostowym. Umocnienie polskiej waluty w sierpniu oznacza utrzymanie tej tendencji.

Indeks realny pokazuje względną stabilizację kursu złotego z tendencją do osłabienia. Indeks realny MAJ_33 oddala się od najwyższych poziomów od 2014 roku.

W okresie 12 miesięcy zakończonym w czerwcu 2015 r. eksport na rynki 33 najważniejszych partnerów handlowych wzrósł o 5.0 proc. w stosunku do poprzedniego roku. Udział najważniejszych partnerów handlowych wyniósł 91 proc. w eksporcie ogółem.

W sierpniu nominalny Indeks Cinkciarz.pl MAJ_16 był wyższy o 3.0 proc. wobec poprzedniego roku. W stosunku do poprzedniego miesiąca sytuacja uległa pogorszeniu – ostatnim razem było to plus 1.2 proc.

Z kolei indeks realny pokazuje, że mamy do czynienia z okresem stabilizacji konkurencyjności polskiego eksportu. W sierpniu indeks uwzględniający różnice w inflacji był bez zmian w stosunku do poprzedniego roku.

Podobnie jak w przypadku indeksu MAJ_33, indeks MAJ_16 pozostaje blisko najwyższego poziomu od kilku lat. Indeks w pierwszej części roku osiągnął najwyższy pułap od 2011 r. Obecnie pozostaje niewiele niżej tego poziomu.

Indeks realny nie pokazuje równie wysokich poziomów. Pozwala jednak dostrzec trwającą od początku 2012 roku aprecjację złotego. Po chwilowym osłabieniu tej tendencji ponownie nabiera ona na sile.

W okresie 12 miesięcy zakończonym w czerwcu 2015 r. eksport na rynki 16 najważniejszych partnerów handlowych wzrósł o 5.7 proc. w stosunku do poprzedniego roku. Udział najważniejszych partnerów handlowych wchodzących w skład wąskiego indeksu wyniósł 76.1 proc. w eksporcie ogółem.

W sierpniu nominalny Indeks Cinkciarz.pl MAJ_7 był wyższy o 3.7 proc. w stosunku do poprzedniego roku. To oznacza pogorszenie sytuacji w stosunku do poprzedniego miesiąca, kiedy dynamika wyniosła 1.3 proc.

Także indeks realny pokazał pogorszenie konkurencyjności polskiego eksportu. W sierpniu indeks uwzględniający różnice w inflacji był wyższy o 1.2 proc. w stosunku do poprzedniego roku.

Podobnie jak w przypadku indeksów MAJ_33 i MAJ_16, indeks MAJ_7 pozostaje blisko najwyższego poziomu od kilku lat. Indeks w pierwszej części roku osiągnął najwyższy poziom od 2011 r.

Indeks realny nie pokazuje równie wysokich poziomów. Obrazuje jednak dość dobrze trwającą od początku 2012 roku aprecjację złotego. Skala tego zjawiska jest jednak mniejsza niż w przypadku szerszych indeksów.

W okresie 12 miesięcy zakończonym w czerwcu 2015 r., eksport na rynki 7 najważniejszych partnerów handlowych wzrósł o 6 proc. w stosunku do poprzedniego roku. Udział kluczowych partnerów handlowych wchodzących w skład indeksu wyniósł 54.5 proc. w eksporcie ogółem.

W sierpniu nominalny Indeks Cinkciarz.pl CEE był wyższy o 19.9 proc. w stosunku do poprzedniego roku. To oznacza, że sytuacja uległa pogorszeniu wobec poprzedniego miesiąca, kiedy było to 15.3 proc.

Również w przypadku indeksu realnego mamy do czynienia z silnym pogorszeniem konkurencyjności cenowej. Indeks uwzględniający różnice w inflacji był wyższy o 9.3 proc. w relacji do poprzedniego roku..

Ostatnie dwa miesiące były okresem silnego pogorszenia konkurencyjności cenowej eksportu w regionie. Złoty powrócił blisko rekordowo wysokich poziomów.

Eksport na rynki Europy Środkowo-Wschodniej już od ośmiu miesięcy notuje negatywną dynamikę. W okresie dwunastu miesięcy zakończonym w czerwcu, spadek wyniósł 2.8 proc. w relacji do analogicznego okresu poprzedniego roku. To oznacza, że skala spadku zmalała w stosunku do poprzedniego miesiąca. Udział krajów Europy Środkowo-Wschodniej zmniejszył się do 22.4 proc. wobec 22.5 proc. miesiąc wcześniej.

W sierpniu nominalny Indeks Cinkciarz.pl CEE_NO_CR był niższy o 1.3 proc. w stosunku do poprzedniego roku. Ten indeks nie uwzględnia krajów dotkniętych przez kryzys walutowy – czyli Rosji, Ukrainy i Białorusi. W stosunku do poprzedniego miesiąca sytuacja uległa zatem poprawie. W lipcu dynamika wyniosła bowiem minus 0.6 proc.

Spojrzenie na indeks CEE_NO_CR z dłuższej perspektywy pokazuje, że złoty jest ciągle bardzo silny w stosunku do walut regionu, niezależnie od pewnej poprawy w ostatnim czasie. Złoty jest obecnie blisko najwyższego poziomu do walut regionu od 2009 r. To oznacza, że źródłem pogorszenia konkurencyjności polskiego eksportu w regionie nie jest jedynie kryzys walutowy, który dotknął Rosję, Ukrainę i Białoruś.

Mimo zanotowania negatywnej dynamiki w sierpniu, podobne tendencje są pokazywane przez indeks realny CEE_NO_CR. Nawet uwzględnienie różnic w inflacji pokazuje, że w ostatnich latach został istotnie wzmocniony w stosunku do walut regionu.

W okresie dwunastu miesięcy zakończonym w czerwcu eksport na rynki Europy Środkowo-Wschodniej bez uwzględniania Rosji, Ukrainy i Białorusi wzrósł o 8 procent w relacji do poprzedniego roku. Udział krajów z tego koszyka w eksporcie ogółem wyniósł 16.3 proc. - bez zmian w stosunku do poprzednich miesięcy. Chociaż tempo wzrostu eksportu do krajów Europy Środkowo-Wschodniej jest stosunkowo wysokie, to jednak dynamika pozostaje bardzo skromna w stosunku do poprzednich lat.

W lipcu nominalny Indeks Cinkciarz.pl SCAN był wyższy o 2.1 proc. w stosunku do poprzedniego roku. W stosunku do poprzedniego miesiąca sytuacja uległa pewnemu pogorszeniu – miesiąc wcześniej dynamika wyniosła 1.9 proc.

Indeks SCAN pokazuje, że złoty jest obecnie bardzo silny w stosunku do walut krajów skandynawskich. Złoty jest obecnie na blisko najwyższego poziomu do walut regionu od 2010 r. Sytuacja na rynku ropy naftowej negatywnie wciąż oddziałuje na waluty z tego regionu.

Identyczne tendencje są pokazywane przez indeks realny SCAN. Konkurencyjność polskiego eksportu na tych rynkach uległa pogorszeniu zwłaszcza w ostatnich kwartałach.

W okresie dwunastu miesięcy zakończonym w czerwcu eksport na rynki krajów skandynawskich spadł o 3.7 proc. po spadku o 5.3 proc. miesiąc wcześniej. Udział krajów z tego koszyka w eksporcie ogółem wyniósł 6.5 proc.

W sierpniu nominalny Indeks Cinkciarz.pl EME_NO_CR był niższy o 4.9 proc. w stosunku do poprzedniego roku. W stosunku do poprzedniego miesiąca sytuacja uległa pewnemu pogorszeniu – dynamika wyniosła wtedy minus 7.7 proc. Ten indeks obejmuje kraje zaliczane do rynków wschodzących bez uwzględniania Rosji i Ukrainy.

Indeks EME_NO_CR pokazuje, że złoty jest obecnie bardzo słaby w stosunku do walut krajów zaliczanych do rynków wschodzących. Konkurencyjność cenowa na tych rynkach poprawia się konsekwentnie od 2010 r.

Identyczne tendencje są pokazywane przez indeks realny EME_NO_CR. Skala poprawy konkurencyjności jest jednak wyraźnie większa.

W okresie dwunastu miesięcy zakończonym w czerwcu, eksport na rynki wchodzące wzrósł o 10.3 proc. Udział krajów z tego koszyka w eksporcie ogółem wyniósł 10.2 proc. Kolejny miesiąc poprawy konkurencyjności cenowej na rynkach wchodzących znajduje odzwierciedlenie we wzroście eksportu.

Zgodnie z klasyfikacją Międzynarodowego Funduszu Walutowego, do zestawienia rynków wschodzących wchodzi również Rosja i Ukraina. Nie uwzględniamy tych krajów w analizie z powodu ich trudności gospodarczych, przez które kształt indeksu EME został mocno zaburzony. Obliczenia zawierające te kraje są przedstawione w podsumowaniu.

Czy Polska zarobi na chińskim kryzysie?

Za sprawą chińskiego kryzysu złoty umocnił się w stosunku do azjatyckich walut. Dzięki temu Polska może zaoszczędzić na imporcie dalekowschodnich towarów. To szansa na zmniejszenie olbrzymiego deficytu handlowego, który obecnie przekracza 100 mld zł.

Ostatnie kilka miesięcy to prawdziwa huśtawka nastrojów inwestorów w Chinach. Jeszcze na początku czerwca giełda w Szanghaju świętowała rekordy (indeks SCI był na najwyższym poziomie od 2008 r.). Chwilę później przeżywała poważne załamanie. Szanghajski indeks spadł już o ok. 40 proc. w porównaniu z najwyższym poziomem osiągniętym w czerwcu i ciągle jest bardzo niestabilny.

Na początku sierpnia opublikowano bardzo słabe dane na temat handlu zagranicznego. W lipcu chiński eksport towarów zmniejszył się o 8.3 proc. wobec poprzedniego roku. Zaskoczenie było olbrzymie, ponieważ prognozowano spadek o tylko 1 proc. Z kolei import z Państwa Środka pomniejszył się zgodnie z oczekiwaniami o 8.1 proc. Słaby rezultat sprzedaży za granicę odbił się negatywnie na bilansie handlowym. Nadwyżka zmalała do 43 mld dol wobec prognozowanych 53 mld dol.

W drugim tygodniu sierpnia Ludowy Bank Chin zdecydował się na dewaluację juana. Osłabianie chińskiej waluty odbywało się w kilku krokach. W rezultacie kurs juana w relacji do dolara spadł do najniższego poziomu od 2011 r. Bank centralny uzasadniał swoje działania chęcią trafniejszego odzwierciedlenia wpływu sytuacji rynkowej na kurs chińskiej waluty. Trudno jednak nie wiązać tego posunięcia z narastającymi problemami gospodarczymi Państwa Środka. Wpływ na tę decyzję mogła mieć też chęć poprawienia konkurencyjności cenowej eksportu, czyli obniżenia cen chińskich towarów dla zagranicznych nabywców.

Olbrzymi deficyt

Chiny to drugi po Niemczech najważniejszy partner importowy Polski. Udział towarów kupionych od producentów, pochodzących z tego kraju, wyniósł w czerwcu 11.3 proc. całego polskiego importu (dane za okres 12 miesięcy zakończony w czerwcu 2015 r.). Z drugiej strony eksport towarów pochodzących z Polski do Chin ma niewielkie znaczenie. Trafia tam tylko 1.1 proc. towarów sprzedanych przez krajowe firmy. To niewiele więcej niż na Białoruś oraz zdecydowanie mniej niż na Ukrainę.

Inaczej niż w przypadku Niemiec, Polska ma olbrzymi deficyt w handlu z Chinami. Rósł on bardzo szybko zwłaszcza od połowy 2014 r., sięgając ostatnio 71.8 mld zł. W czerwcu deficyt był o 21.8 proc. wyższy niż przed rokiem. W dużym stopniu był to efekt osłabienia złotego w relacji do juana. W tym czasie Polska sprzedała Chinom towary o wartości 7.5 mld zł. Import z Chin przewyższył eksport 10.6 raza.

Polska ma bardzo duży deficyt handlowy ze wszystkimi krajami azjatyckimi, zaliczanymi przez Cinkciarz.pl do zestawienia najważniejszych partnerów handlowych*. W okresie od czerwca 2014 r. do czerwca 2015 r., wyniósł on 103.9 mld zł. W tym czasie sprzedaliśmy tam towary o wartości 13.9 mld zł. Relacja importu do eksportu wyniosła 8.5. Sytuacja jest więc tylko nieznacznie lepsza, niż w przypadku samych Chin.

Polska wygrywa na kryzysie

Polska (obok Rosji lub Indii) jest zaliczana do grupy gospodarek wschodzących. Ostatnie wydarzenia związane z problemami Chin oraz załamaniem cen surowców, nie dotyczą nas jednak w takim samym stopniu, jak innych krajów z tej grupy. W przeciwieństwie do większości azjatyckich państw, Polska ma niewielkie powiązania eksportowe z Państwem Środka. W dodatku rekordowo niskie ceny surowców to dobra wiadomość dla naszego kraju, ponieważ importujemy większość towarów.

Konsekwencją takiej sytuacji jest stosunkowo stabilny kurs złotego, w zestawieniu z innymi walutami z rynków wschodzących. Co więcej, polska waluta umocniła się w relacji do azjatyckich par walutowych. Od czasu dewaluacji juana, złoty zyskał wobec chińskiej waluty blisko 6 proc. Indeks Cinkciarz.pl Krajów Azjatyckich, pokazał wzrost wartości złotego w relacji do koszyka walut tego regionu o niemal 5 proc.

Udział krajów azjatyckich w polskim eksporcie wynosi niespełna 2 proc., z czego ponad połowa przypada na Chiny. Znaczenie importu z tego kierunku jest zdecydowanie większe, gdyż sięga aż 16.8 proc.(udział Państwa Środka to blisko 70 proc.

Umocnienie złotego w relacji do azjatyckich walut oznacza dla Polski szansę na znaczące oszczędności, wynikające ze spadku kosztu importu. Sam sierpniowy wzrost wartości polskiej waluty, daje nadzieję na zmniejszenie deficytu w handlu z azjatyckimi krajami o 2-3 mld zł rocznie. Ta kwota odpowiada 20-30 proc. zeszłorocznego deficytu handlowego. Jeżeli złoty zdoła zyskać jeszcze mocniej, skala zysków może być większa.

* Zestawienie najważniejszych partnerów handlowych dostępne jest pod tym linkiem: https://cinkciarz.pl/nowosci/komentarze-walutowe/indeks-zlotego-cinkciarz-pl-raport-czerwiec-2015-czesc-1

Wyjaśnienia

W celu uzyskania szczegółowej informacji zapraszamy do kontaktu:

Piotr Lonczak
Analityk Cinkciarz.pl
Telefon: +48 602 457 734
Email: [email protected]

Kalina Stawiarz
PR Specialist
Telefon: +48 726 666 644
Email: [email protected]

Wyjaśnienia dotyczące danych:

Indeksy Cinkciarz.pl są obliczane na podstawie zmian kursów walut najważniejszych partnerów handlowych Polski w stosunku do złotego. Wagi poszczególnych walut ustalane są z wykorzystaniem danych GUS dotyczących handlu zagranicznego. Wagi obliczane są na poziomie koszyków krajów złożonych z 33 najważniejszych partnerów handlowych Polski. Indeksy realne uwzględniają różnicę w inflacji pomiędzy Polską a najważniejszymi partnerami handlowymi.

Do zestawienia 33 najważniejszych partnerów handlowych Polski zostały wybrane kraje, które w ostatnich dziesięciu latach miały udział w eksporcie lub imporcie wyższy niż 0.5 proc. Te kraje budują najszerszy Indeks Cinkciarz.pl. Eksport na rynki krajów z koszyka MAJ_33 przekracza 90 proc. eksportu ogółem.

Dane dotyczące kursów walut dostarcza Bloomberg. Dane dotyczące handlu zagranicznego Polski pochodzą z Głównego Urzędu Statystycznego. W przypadku krajów należących do Unii Europejskiej dane o inflacji pochodzą z Eurostatu. Dane o inflacji z pozostałych krajów pochodzą z krajowych urzędów statystycznych.

Szczegółowych informacji dotyczących metodologii oraz doboru krajów do poszczególnych koszyków walutowych udziela Piotr Lonczak, Analityk Cinkciarz.pl.