Leżysz pod palmami, żeglujesz, surfujesz, spacerujesz, pielisz działkę - słowem spędzasz urlop tak, jak lubisz najbardziej. I nagle telefonuje twój szef, informując, że sytuacja w firmie wymaga, byś przerwał wypoczynek i wrócił do pracy. Czy masz prawo ot tak odmówić? Niestety, nie.
Długie miesiące wyczekiwania, odliczanie tygodni, dni, godzin... Aż wreszcie zaczyna się wakacyjna przerwa w pracy. Najczęściej dwa lub trzy błogie tygodnie bez budzika, codziennych zadań, terminów, poleceń. I może się wydawać, że żadne zawodowe sprawy nie są w stanie przerwać zaakceptowanego urlopu. Ale to nieprawda.
Co może i co musi pracodawca
Art. 167 Kodeksu pracy wyraźnie wskazuje, że pracodawca może odwołać pracownika z urlopu. Cała rzecz nie zależy od kaprysu szefa. W tym samym artykule Kodeks pracy określa, że odwołanie może nastąpić wyłącznie wtedy, gdy okoliczności, których nie dało się przewidzieć, wymagają obecności pracownika w zakładzie pracy [cytat z Kp u dołu tekstu].
Co się kryje pod takim wyjaśnieniem? Istnieje spore prawdopodobieństwo, że opinie podwładnych i przełożonych okażą się tu rozbieżne. A wtedy sprawa może się oprzeć o niepisany pierwszy punkt regulaminu wojskowego, sparafrazowanego na język etatowców. Mianowicie: 1. Pracodawca ma zawsze rację. 2. Jeśli pracodawca nie ma racji - patrz pkt 1.
Na szczęście istnieje w Kodeksie pracy kolejny zapis sprawiający, że pracownicy na urlopach powinni spać spokojniej. Otóż pracodawca musi się liczyć z tym, że pokryje koszty, które poniesie pracownik przedterminowo odwołany z urlopu. Te zaś mogą okazać się niebagatelne, gdy w grę wejdzie np. podróż z antypodów, zakup biletu lotniczego oraz zwrot kwoty za nieskonsumowaną część wycieczki. A przecież zagraniczne urlopy cieszą się coraz większą popularnością i wiążą z coraz większymi wydatkami. Wg raportu Polskiej Izby Turystyki w ub.r. najczęściej podróżowaliśmy do Grecji, Bułgarii, Hiszpanii, Turcji i Egiptu. Ten sam raport mówi, że średnia cena wakacji w ujęciu rocznym zwiększyła się o 2-3 procent. W tym roku Polacy mogą płacić jeszcze więcej za wakacje w państwach strefy euro. - Średnia cena europejskiej waluty z czerwca 2017 r. to 4,2083 zł, podczas gdy z czerwca br. to już, idąc za danymi NBP, 4,3054 zł - uzasadnia Bartosz Grejner, analityk serwisu Cinkciarz.pl, który udostępnia m.in. usługę internetowej wymiany walut oraz przekazy zagraniczne.
Wzywany abonent jest poza zasięgiem sieci...
Przed odwołaniem z urlopu pracownika chroni także prozaiczny argument braku kontaktu. Nie ma obowiązku, by stale pozostawać w zasięgu łączności telefonicznej czy też e-mailowej oraz ujawniać pracodawcy miejsce urlopowania. Gdy szefowi nie uda się skontaktować z urlopującym podwładnym, wówczas zapisy Kodeksu pracy nie znajdą zastosowania.
Jeżeli jednak pracodawca dodzwoni się do przebywającego na urlopie podwładnego, a następnie poprosi o pilny powrót do pracy, motywując to nadzwyczajnymi okolicznościami, to ew. odmowa może zostać potraktowana jak nieuzasadnione niestawiennictwo w pracy ze wszystkimi tego konsekwencjami, co w skrajnej sytuacji oznacza rozwiązanie umowy o pracę w trybie dyscyplinarnym.
Wybrane z Kodeksu pracy:
Art. 167. Odwołanie pracownika z urlopu wypoczynkowego
§ 1. Pracodawca może odwołać pracownika z urlopu tylko wówczas, gdy jego obecności w zakładzie wymagają okoliczności nieprzewidziane w chwili rozpoczynania urlopu.
§ 2. Pracodawca jest obowiązany pokryć koszty poniesione przez pracownika w bezpośrednim związku z odwołaniem go z urlopu.
