Ви отримали нашу картку від фонду?

Ви отримали
нашу картку від фонду?

Додайте її до свого профілю, щоб стежити за отриманими коштами.

Додайте її до свого профілю, щоб стежити за отриманими коштами.

Ceny paliw. Wenezuelski blackout i kataklizmy w USA

28 mar 2019 12:22|Marcin Lipka

Przed nami kolejna fala podwyżek cen benzyny na stacjach paliwowych. Częściowo odpowiada za to blackout w Wenezueli, a częściowo powrót wyższych marż rafineryjnych spowodowanych sytuacją w USA. Na pocieszenie, tym razem podwyżki nie dotkną właścicieli diesli – pisze Marcin Lipka, główny analityk Cinkciarz.pl.

Na początku marca w Wenezueli przez kilka dni brakowało prądu. Bez energii elektrycznej wydobycie i eksport ropy naftowej z tego pogrążonego w kryzysie kraju było poważnie utrudnione. Gdy wydawało się, że największe problemy zostały zażegnane, Wenezuelę dotknęła druga fala ciemności. Czy jednak teraz wydarzenia w latynoamerykańskim państwie będą wpływać na ceny na polskich stacjach paliw?

Wenezuela bez elektryczności i internetu

Kolejne przerwy w dostawie prądu nawiedziły Wenezuelę w poniedziałek. Totalitarne władze w Caracas upierają się, że to działania zagranicznych przeciwników reżimu prezydenta Nicolasa Maduro. Prawda jest jednak zupełnie inna.

Przez lata elektrownie wodne, które dostarczają większość prądu w Wenezueli, nie były odpowiednio konserwowane. Brakowało zagranicznej waluty w skorumpowanym do granic możliwości kraju, a władze nie płaciły zagranicznym firmom mającym modernizować infrastrukturę energetyczną.

Od ostatniego blackoutu elektrownie i inne newralgiczne miejsca dla energetyki pilnowało nawet wojsko. To jednak nie zapobiegło kolejnej awarii, która praktycznie odcięła od dostaw prądu całe państwo. Bez prądu nie działało metro w Caracas ani sygnalizacja świetlna. Cały handel detaliczny praktycznie zamiera, gdyż przy wysokich temperaturach i wobec braku prądu szybko psuje się żywność i utrudnione są płatności elektroniczne.

Cierpi także transport drogowy, np. ze względu na trudności w nabyciu paliw (brak elektryczności i samego surowca), a pasażerowie lotniska w stolicy kraju oczekiwali na samoloty w ciemnościach. Ministerstwo Informacji z kolei donosiło, że do czwartku włącznie pracownicy części sektora publicznego i uczniowie mają wolne.

Brak zasilania utrudnia ludziom także dostęp do internetu. NetBlocks, który monitoruje ruch w sieci, pokazuje, że w Wenezueli połączenia praktycznie zamarły w ostatnich dniach. Dodatkowo władze, gdy zauważają niepokojącą ilość antyrządowych informacji, blokują dostęp do serwisów społecznościowych i wyszukiwarek.

Kraj umiera w przenośni i dosłownie

Poza tymi niedogodnościami, które są dotkliwe dla społeczeństwa, dochodzi do naprawdę dramatycznych scen. Szpitale, które chociaż mają awaryjne systemy zasilania, od lat były niedofinansowane. Część z nich musiała działać bez prądu. Sieć obiegły materiały wideo o przeprowadzonych operacjach przy świetle z latarek smartfonów.

Bez prądu nie ma także wody w wielu miejscach kraju. Placówki służby zdrowia nie radzą więc sobie z podstawowymi czynnościami, a ludzie na oddziałach szpitalnych dosłownie umierają ze względu na brak leków, środków czystości czy personelu. Znaczna część z lekarzy pochodziła z Kuby i opuścili oni Wenezuelę.

Rynek ropy już wycenił problemy Wenezueli

Humanitarny kryzys Wenezueli dotyczy również globalnej podaży ropy naftowej. Wydobycie surowca z Boliwariańskiej Republiki dramatyczne spadało praktycznie przez wszystkie miesiące ostatnich trzech lat.

Jeszcze w lutym 2016 r. wydobywano w tym kraju 2,3 mln baryłek ropy dziennie (b/d). Na początku tego roku było to 1,2 mln b/d, a w lutym ledwie 1,07 mln. Agencja Bloomberg szacowała, że w kilka dni po pierwszym blackoucie mimo przywrócenia dostaw prądu produkcja ropy w Wenezueli wyniosła tylko 600 tys. b/d.

W rezultacie w marcu ropa podrożała już o ok. 5 proc., a od początku roku o ok. 30 proc. Według doniesień Bloomberga to może być najlepszy kwartał dla tego surowca od 17 lat. Wydaje się jednak, że wzrosty w znacznym stopniu uwzględniają już większość problemów Wenezueli.

Udział południowoamerykańskiego państwa w globalnej podaży ropy naftowej sukcesywnie spada. Gdyby nawet produkcja w Wenezueli zupełnie ustała, nie powinno to w istotny sposób pchać cen w górę. Zwłaszcza że np. w USA wydobycie rośnie bardzo mocno w porównaniu z ubiegłym rokiem (ok. 1,7 mln b/d), a zapasy ropy w Stanach Zjednoczonych według EIA wzrosły o ostatnim badanym tygodniu.

Powodzie i pożary w USA

Chociaż ceny ropy prawdopodobnie już nie będą wyraźnie rosły, to jednak równie ważnym elementem jest fakt, że ostatnio dramatycznie wzrosła marża rafinerii wynikająca z przerobu ropy na paliwa (crack spread). Jeszcze na początku lutego w przypadku benzyny była on na najniższym poziomie w USA od prawie 10 lat i wynosiła na baryłce ropy ledwie 5 dolarów. To dzięki temu benzyna globalnie była stosunkowo tania w porównaniu do cen ropy naftowej i np. diesla. Odczuwalne to także było w Polsce.

Teraz crack spread wzrósł do 20 dolarów na baryłce i przekracza o kilka dolarów wieloletnią średnią. Jest to spowodowane z jednej strony pożarami zbiorników petrochemicznych w Houston, co zaburza transport paliw i ich wytworzenie w tym ważnym regionie, a z drugiej poważnym powodziami na środkowym zachodzie USA (Missouri, Wisconsin, Nebraska), co utrudnia pracę rafineriom i zakłóca dostawy etanolu (dodatek do benzyny).

Ze względu na mniejszą podaż bezołowiówki Amerykanie posiłkują się np. zwiększonym importem z Europy. Według obliczeń Bloomberga wzrósł on do najwyższych poziomów od ponad pół roku. Na Starym Kontynencie, a zatem także w Polsce, ceny benzyny drastycznie rosną w konsekwencji wydarzeń w USA.

Podrożeje głównie benzyna

Według danych Komisji Europejskiej w ubiegłym tygodniu ceny popularnej „bezołowiówki” w Polsce zwiększyły się o ponad 2 proc. (tylko w czterech krajach UE rosły szybciej) do 4,87 zł/itr. Ogólnie jednak, patrząc na średnie ceny benzyny bez podatków, Polska wypada bardzo blisko unijnej średniej, można więc powiedzieć, że ceny ustalone przez polskie stacje nie są zawyżone.

Na rynku globalnym i w polskim hurcie od połowy marca ceny benzyny silnie rosły (przez dwa tygodnie o ponad 20 groszy). I choć wygląda na to, że negatywny trend w hurcie wreszcie się zatrzymał, to prawdopodobnie bariera 5 zł za litr zacznie pękać na stacjach w kolejnych dniach.

Większych ruchów nie widać natomiast na rynku globalnym oleju napędowego. Nie ma więc powodów, by obecna cena ok. 5,10 zł/l miała zostać w najbliższych dniach wyraźniej przekroczona. Tym razem więc w przeciwieństwie do minionych miesięcy głębiej do kieszeni zaczną sięgać właściciele aut napędzanych benzyną niż dieslem.

28 mar 2019 12:22|Marcin Lipka

Zobacz również:

26 mar 2019 17:30

Brexit w wersji premier May zostanie przepchnięty?

26 mar 2019 10:41

Turcy nie wierzą w lirę. Wielka ucieczka do dolara

22 mar 2019 16:52

Rumunię czeka bardzo twarde lądowanie

19 mar 2019 14:55

Mieszkańcy regionu warszawskiego najlepiej wykształceni w Unii

15 mar 2019 16:22

Tak się kończy gospodarczy cud

13 mar 2019 13:55

Czy ustawa NOPEC załamie ceny ropy?

Atrakcyjne kursy 27 walut